Điều trị bằng Methadone – cơ hội cho người nghiện tái hòa nhập cộng đồng

Thứ tư - 27/06/2012 01:10 779 0

Nghiện các chất dạng thuốc phiện là tệ nạn xã hội đang diễn biến phức tạp, ảnh hưởng đến đời sống xã hội và tương lai giống nòi. Theo báo cáo của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Bắc Ninh, đến hết năm 2011, số người nghiện ma tuý có hồ sơ quản lý trên địa bàn tỉnh 1237 người, ước tính số nghiện chích ma tuý tại cộng đồng 3000 người. Nghiện các chất dạng thuốc phiện bất hợp pháp gây ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội, nguy cơ cao lây nhiễm HIV, gây rối loạn cuộc sống cho bản thân, gia đình và cộng đồng.

Trước tình hình trên, Trung tâm phòng chống AIDS tỉnh Bắc Ninh đã thành lập đề án “Triển khai điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone tại Bắc Ninh” trình Sở Y tế và UBND tỉnh phê duyệt. Mục đích nhằm góp phần làm giảm lây nhiễm HIV và một số bệnh có liên quan trong nhóm người nghiện các chất dạng thuốc phiện trong cộng đồng, giảm sử dụng ma tuý bất hợp pháp và tội phạm liên quan đến ma tuý, giảm bệnh tật và tử vong, cải thiện sức khoẻ và chất lượng cuộc sống, hỗ trợ người nghiện tái hòa nhập cộng đồng.

Ước tính năm đầu tiên triển khai tại thành phố Bắc Ninh có khoảng 250 người nghiện chích ma tuý được điều trị thay thế bằng Methadone. Đề án được tài trợ bởi các dự án quốc tế: Dự án Quỹ toàn cầu phòng chống HIV/AIDS / Dự án Life – Gap Bộ Y tế. Kinh phí dự kiến trong năm đầu hơn 3,7 tỷ đồng, kinh phí duy trì cho một cơ sở những năm tiếp theo gần 2,8 tỷ đồng.

Toàn tỉnh hiện có 2.228 người nhiễm HIV, trong đó 814 người chuyển giai đoạn AIDS và 596 người tử vong do AIDS. Dịch HIV/AIDS đã xảy ra tại 8/8 huyện/thị xã/thành phố, 117/126 (92,8%) xã, phường, thị trấn có người nhiễm HIV/AIDS. Kết quả giám sát phát hiện của Trung tâm phòng chống AIDS tỉnh có trên 50% số người nhiễm HIV nghiện chích ma túy, lây qua đường tình dục chiếm 12,97%, qua đường khác là 37%.

Thống kê của Công an tỉnh Bắc Ninh loại ma tuý hiện được sử dụng nhiều nhất là Heroin, chiếm trên 90% dưới các hình thức hút, hít và chích, trong đó chích 95%, tập trung vào nhóm có trình độ học vấn thấp, đối tượng có tiền án, tiền sự, người bán dâm, đối tượng không có nghề nghiệp hay do đặc thù công việc hay phải thay đổi chỗ ở và nơi làm việc. Cảnh báo tình trạng thanh thiếu niên độ tuổi dưới 20 sử dụng các loại ma tuý tổng hợp, nguy cơ lây nhiễm HIV qua các hành vi tình dục không an toàn.

Năm 2011, Trung tâm Giáo dục dạy nghề và hướng thiện Bắc Ninh đã đưa 250 người vào cai nghiện tập trung, chủ yếu là nam giới, một số ít là nữ vừa hành nghề mại dâm và tiêm chích ma tuý. Chương trình can thiệp giảm tác hại tại các xã điểm vẫn đang tiếp tục triển khai trên địa bàn tỉnh với các hoạt động phân phát bơm kim tiêm, bao cao su thông qua nhóm đồng đẳng, được chính quyền và đông đảo nhân dân ủng hộ.

Methadone là thuốc được dùng bằng đường uống có tác dụng khoảng 30 phút sau khi uống và đạt nồng độ tối đa trong máu sau 3 đến 4 giờ. Thời gian bán hủy trung bình của Methadone là 24 giờ, đạt nồng độ ổn định khoảng 3 đến 10 ngày. Điều trị bằng thuốc Methadone giúp người nghiện giảm mạnh cảm giác thèm ma tuý, giảm tần suất sử dụng và không sử dụng ma tuý, tiến tới giảm liều và ngừng sử dụng Methadone. Trong quá trình này, người bệnh vẫn có thể xuất hiện hội chứng cai nghiện song nhẹ hơn rất nhiều so với việc ngừng sử dụng Heroin.

Thực hiện sự chỉ đạo của Chính phủ, trên toàn quốc, chương trình điều trị thay thế các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone đã được triển khai thí điểm tại thành phố Hải Phòng và thành phố Hồ Chí Minh từ năm 2008, mỗi nơi 3 cơ sở điều trị. Liều điều trị duy trì trung bình là 104mg/ngày, cao nhất 300mg/ngày, thấp nhất 15mg/ngày. Trong quá trình điều trị chưa có người bệnh nào xuất hiện triệu chứng quá liều do dùng thuốc Methadone hay tác dụng phụ nghiêm trọng. Tỷ lệ bỏ điều trị thấp (bỏ điều trị 1-2 ngày trong tháng dưới 10%), kết quả số người sử dụng ma tuý giảm từ 100% xuống còn 57% sau tháng đầu tiên điều trị, 30% sau tháng thứ 2 và còn 18% sau 3 tháng điều trị Methadone.

Sức khoẻ được cải thiện, cuộc sống gia đình tốt hơn, an ninh an toàn tại các điểm uống Methadone được bảo đảm, chương trình cơ bản đáp ứng nguyện vọng của người nghiện chích ma tuý, gia đình và cộng đồng. Với đối tượng đặc biệt đang mang thai, cho con bú, nhiễm HIV, bị bệnh lao hoặc viêm gan B và C, việc điều trị không giống người bệnh khác mà cần có sự điều chỉnh liều lượng Methadone sử dụng cũng như các theo dõi đặc biệt khác theo quy định của Bộ Y tế.

Theo www.molisa.gov.vn